Skip to main content

Mindfulness
in de traditie van Thich Nhat Hanh

06 april 2021

Suffering is not enough! Bewuster kiezen voor meer lichtheid

Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar als ik niet oplet, beland ik al snel in een zwaarmoedige modus. Ik focus nogal gemakkelijk op moeilijke dingen. Op allerlei emoties die onder de oppervlakte leven, op oude kwetsuren, onverwerkte trauma’s. Op dingen die kunnen misgaan of waar ik me zorgen over maak. Gevoelens van onzekerheid, minderwaardigheid of verlatingsangst. Om van de wereldproblemen nog maar te zwijgen (!). Die focus op wat moeilijk is, heeft zeker een positieve kant. Het betekent dat ik niet zomaar wegloop van mijn lijden. Dat ik bereid ben het onder ogen te zien. Een ware heldendaad, als je het mij vraagt! Maar er zit ook een enorme valkuil in: soms kan ik verdrinken in de pijn en heb ik geen oog meer voor de rest. Dan wordt het erg zwaar om dragen… Heb jij dat ook wel eens?

Balans vinden is hierin de sleutel voor mij. Een overdreven focus op moeilijke emoties is niet heilzaam. Maar ontkennen dat er pijn is ook niet. Dat werkt alleen maar averechts. Het is, zoals steeds, zoeken naar een middenweg.

Ik deel hieronder enkele dingen die mij helpen om weer in balans te komen en meer lichtheid en vreugde toe te laten. Ik lees graag welke dingen jij herkent, of andere strategieën die jij toepast!

  • Ik kies ervoor om met mijn vriend te praten over onderwerpen die ons lichtheid en vreugde brengen. Om even bewust geen moeilijke dingen te bespreken, noch over wat er in de wereld gaande is, noch over onze innerlijke stormen die kunnen woeden. (Dat doen we al vaak genoeg!)
  • Ik luister naar liedjes die de levensvreugde in mezelf aanwakkeren. Ongelooflijk hoe muziek een impact kan hebben op mijn gemoed. Door te luisteren naar feelgood-nummers kan ik helemaal weer opfleuren. Een aanrader voor na de ochtendmeditatie (al dan niet in combinatie met een dansje)!
  • Ik ga heel bewust om met wat ik lees en kijk. Als ik meer lichtheid in mijn leven wil toelaten, dan vermijd ik bepaalde nieuwssites, Facebook posts, films, series en boeken. Ik ben heel selectief wat ik in mijn mentale ruimte toelaat.
  • Ik voed mezelf door meer tijd in de natuur door te brengen. Ik zet mijn zintuigen open en voel de wind op mijn huid. Ik kijk met meer aandacht naar de bomen, planten en bloesems. En naar de bijen, hommels, kevers, vogels en andere dieren die ik tegenkom. Dat brengt me zo goed als altijd meer rust en levensvreugde.
  • Ik oefen met glimlachen. Zoveel mogelijk. Tijdens het zitten, wandelen, afwassen. Als ik in de spiegel kijk. De simpele daad van een glimlach kan me in contact brengen met lichtheid en zachtheid. Op mijn altaar ligt een steen van Plum Village waar smile op geschreven staat. Great reminder!
  • Als ik merk dat ik moe ben, lichtgeraakt of zwaarmoedig, dan is het tijd om mijn focus even te verleggen. Niet vanuit een onbewust wegvluchten of vanuit een idee dat emoties er niet mogen zijn. Maar vanuit een eerlijk besef dat mijn tank bijna leeg is en ik voor mezelf wil zorgen. Om mijn draagkracht te kunnen vergroten. Want hoe kan ik moeilijke emoties toelaten zonder erin te verdrinken als ik zelf geen ruimte heb? Hoe kan ik zorgen voor mijn innerlijk kind als ik uitgeput en prikkelbaar ben?

Wanneer lijden een moeten wordt

Als je mindfulness beoefent, kan je de indruk krijgen dat je altijd ruimte moet maken voor je gevoelens. Dat je altijd bereid moet zijn om emoties te doorvoelen. Dat je aandacht ergens anders op richten betekent dat je aan het wegvluchten bent, aan het negeren of onderdrukken. En dat is natuurlijk niet mindful.

De beoefening is veel genuanceerder in mijn ervaring. In plaats van onszelf te forceren om altijd en overal in het lijden te moeten duiken, kunnen we mindful kiezen wat het meest heilzame is om te doen. Soms is het heilzaam en helend om verdriet te doorvoelen en te laten zijn. Absoluut. En soms kan het een teken van wijsheid zijn om ervoor te kiezen de blik op iets anders te richten.

Als ik merk dat ik moe ben, lichtgeraakt of zwaarmoedig, dan is het tijd om mijn focus even te verleggen. Niet vanuit een onbewust wegvluchten of vanuit een idee dat emoties er niet mogen zijn. Maar vanuit een eerlijk besef dat mijn tank bijna leeg is en ik voor mezelf wil zorgen. Om mijn draagkracht te kunnen vergroten. Want hoe kan ik moeilijke emoties toelaten zonder erin te verdrinken als ik zelf geen ruimte heb? Hoe kan ik zorgen voor mijn innerlijk kind als ik uitgeput en prikkelbaar ben?

Thich Nhat Hanh verwoordt het zeer kernachtig: “Suffering is not enough.” Lijden alleen is niet genoeg. We hebben ook de kunst van het geluk te leren. We kunnen leren onszelf te voeden met dingen die meer vreugde en lichtheid brengen. Niet als overbodige luxe, maar als een daad van innerlijke wijsheid en wezenlijke zelfzorg.

Ik wens ons allemaal meer lichtheid en vreugde toe deze dagen. En compassie en gedragenheid op de moeilijke momenten.

Blog van mindfulnesstrainer en beoefenaar Leni Cellini, gepubliceerd op haar website 'Ont-moeten' op 5 april 2021 en met toestemming overgenomen