Skip to main content

Mindfulness
in de traditie van Thich Nhat Hanh

16 februari 2022

De ekster in ons hoofd

Door Koen Demeyer

Een paar weken geleden deed ik mijn gebruikelijk ochtendrondje door mijn tuin. Toen ik bij de grote eik kwam, viel het me op dat er verschillende twijgen in het gazon lagen. Ze hadden ongeveer dezelfde lengte en een aantal zagen er ook niet uit als eikentwijgen. Net toen ik me afvroeg hoe die twijgen daar terecht gekomen waren, viel er pardoes eentje voor mij op de grond. 

Boven mij hoorde ik een gedempt “pica” roepen. Ik keek omhoog en zag een koppel eksters nerveus heen en weer wippen. In een takvork naast hen was een begin van een nest gemaakt. Dit wekte mij meteen uit mijn winterslaap. Een derde ekster kwam uitdagend aangevlogen, maar werd meteen met veel geschetter weggejaagd.

Pica pica is de Latijnse naam voor onze ekster.  Deze is waarschijnlijk afgeleid van hun contactroep “pica”. Het betekent zoiets als “Hallo, hier ben ik. Wat ben jij aan het doen?”  “Helemaal niets. Doe maar rustig verder”, glimlachte ik terug.

Ekster 2

Ondanks hun slechte reputatie als dieven, herrieschoppers, nestrovers en moestuinvandalen heb ik een bijzondere band met eksters. Hun apenstreken doen me denken aan wat de Boeddha de “monkey mind” noemt.  Net zoals ons ego zijn eksters hyperactief, grillig, twistziek, opportunistisch, gepassioneerd en brutaal.  Maar, onderschat ze niet: Men heeft kunnen aantonen dat ze zeer intelligent en empathisch zijn. Ze kunnen tellen, tonen verdriet, hebben een zelfbesef en ook veel verbeelding. Ze bruisen van levensenergie en zijn vol zelfvertrouwen.  Dit laten ze ook blijken door de manier waarop ze op het gazon stappen: op hoge poten, met de borst vooruit en wuivend met hun schitterende blauwgroen iriserende rug en staart. 

Je kunt eksters niet bepaald melodieus noemen, maar daar hebben zij lak aan, Net zoals kinderen gaan ze volledig op in hun eigen herrie. Er is immers een eksterwet die bepaalt dat wie het meest lawaai maakt, het voor het zeggen heeft. 

Dit gedrag komt ons allemaal heel menselijk over, maar het is niet aan ons om over hun gedrag te oordelen.  De ‘menselijkheid’ van de natuur is immers de menselijkheid, die we er zelf aan toekennen. Zeker is dat eksters volledig zichzelf zijn, overal en op elk moment. Voortdurend alert benutten ze altijd hun vermogens optimaal.  Daar kunnen wij ook van leren door de beoefening van aandacht en mindfulness.  Zo kunnen we het ekster-ego, dat wij zelf gecreëerd hebben vrijlaten…

Wat hou ik van deze bonte deugniet. ‘Pica’ zal altijd een leerrijke levensgezel voor mij blijven.  Op onbewaakte momenten duikt hij uit het niets op en roept me ondeugende dingen toe. Dan stuur ik hem met een vriendelijk gebaar terug de natuur in waar hij thuis hoort.

Wanneer je de volgende keer naar buiten gaat heb je wellicht binnen enkele minuten een ekster gezien. Laat dit prachtig dier je eraan herinneren om aandachtig in het hier en nu te zijn. Waardeer hem in zijn unieke eigenheid. Veroordeel ook niet iemand die zich als een ekster gedraagt. Zie dan hun zwart-witte woorden en daden als een ekster de hemel in vliegen. Wens hem/haar in jouw gedachten de vrede en vrijheid toe…